Financiering van het integraal waterbeleid
- De financiële middelen om de doelstellingen van het integraal waterbeleid te realiseren kunnen toegewezen worden aan een drietal watertaken:
- watervoorziening (productie en levering van drinkwater, eigen waterwinningen)
- afvalwaterketen (afvoer, collectie en openbare zuivering afvalwater, eigen zuivering afvalwater)
- watersysteembeheer (overstromings- en droogtemaatregelen, beheer waterlopen, ecologisch herstel …)
- De totale financiering voor het waterbeleid en -beheer in Vlaanderen bedroeg 2,85 miljard euro in 2020.
- De totale uitgaven nemen gestaag toe.
- Huishoudens dragen het meest bij tot de financiering.
Toestand
De totale financiering voor waterbeleid in Vlaanderen bedroeg 2,85 miljard euro in 2020.
Het grootste deel van de middelen gaat naar de inzameling en zuivering van afvalwater. In 2020 waren de instrumenten van deze watertaak verantwoordelijk voor 49% van de totale uitgaven. Naar de watervoorziening en het watersysteembeheer ging 35% respectievelijk 16%.
De huishoudens dragen het meest bij aan de financiering (60%), gevolgd door de bedrijven (35%) en de landbouw (5%).
De doelgroepen dragen via verschillende instrumenten bij aan de middelen voor het waterbeleid. De bijdrage van de huishoudens loopt vooral via de integrale waterfactuur en in mindere mate via de algemene middelen van de overheid en zelfvoorzieningen. Bedrijven dragen vooral bij via de integrale waterfactuur en zelfvoorzieningen.
De integrale waterfactuur heeft het grootste aandeel in het totaal van de middelen, gevolgd door de algemene middelen en de zelfvoorzieningen. Het aandeel van de heffingen is klein. De watervoorziening en de inzameling en zuivering van het afvalwater worden vooral gefinancierd via de integrale waterfactuur en de zelfvoorzieningen. Het watersysteembeheer wordt bijna volledig gefinancierd vanuit de algemene middelen van de overheid.
Evolutie
De totale uitgaven nemen gestaag toe, van 2,31 miljard in 2014 tot 2,85 miljard in 2020.
In 2020 lagen de middelen van de watertaak watervoorziening een stuk hoger dan in 2017 en 2019. Daarnaast nam ook de omvang van de watertaak watersysteembeheer fors toe. De toename bij watersysteembeheer is te verklaren door de extra focus op de strijd tegen droogte en waterschaarste via de Blue Deal. De middelen voor de Blue Deal werden deels gefinancierd met middelen die normaal voorzien worden voor de gemeentelijke sanering van afvalwater. Hiertoe vond er in 2020 een eenmalige verschuiving plaats van financieringsmiddelen van de watertaak afvalwaterketen naar de watertaak watersysteembeheer.
Hoe pakken we dit aan?
De stroomgebiedbeheerplannen bepalen wat Vlaanderen zal doen om de toestand van het oppervlaktewater en het grondwater te verbeteren. Alle maatregelen en acties om de toestand van de watersystemen te verbeteren of de overstromingsrisico's beter te beheren, zijn samengebracht in het maatregelenprogramma.