Watervriendelijk huishouden: 14 praktische besparingstips
Technische aanpassingen of ons gedrag aanpassen?
Hoe kunnen we duurzaam omgaan met water?
- minder water verbruiken;
- water van hoge kwaliteit voorbehouden voor toepassingen die dat expliciet eisen en alternatieven inschakelen waar mogelijk (bv. regenwater voor toiletspoeling, textielwas, poetsen en tuin). Geen goed idee is kraantjeswater vervangen door grondwater uit een eigen put. Het tast de reeds schaarse grondwaterreserves aan en er zijn gezondheidsrisico's aan verbonden;
- water minder vervuilen.
Door deze principes te hanteren, kunnen we de druk op onze zoetwaterreserves en de aantasting van de waterkwaliteit beperken. Maar hoe doe je dat concreet? Kiezen we voor een aanpassing van ons gedrag (het letten op...) of technische oplossingen (bv. spaardouchekop)?
Technische aanpassingen leiden tot niets als het gedrag er niet wordt op afgestemd en omgekeerd. Zo levert een waterbesparende douchekop niets op als je daardoor langer gaat douchen. Het effect van je gedrag is wellicht groter dan dat van technische maatregelen. Gedrag is in elk geval gratis!
Start met een 'nulmeting'
Voor je de tips uitvoert, neem je de stand van je watermeter. Je waterverbruik opvolgen doe je door bijvoorbeeld per maand twee keer de meter af te lezen en terug te rekenen in liter per hoofd per dag (m3 omzetten in 1000 liter, delen door het aantal dagen tussen de metingen en door het aantal personen die effectief aanwezig waren). Zo heb je een goede maatstaf voor je succes.
Download het waterspaarformulier
14 praktische besparingstips
Tip 1: zorg voor een 'slimme' toiletspoeling
63% van de Vlamingen gebruikt al een toilet met spaartoets
Heb je nog geen toilet met spaartoets? Dan heb je een groot besparingspotentieel. Een oudere WC is vaak nog op 9 tot 12 liter afgesteld. Ongeacht de grootte van de boodschap. Vervang het spoelsysteem door een systeem met een spaartoets, waarmee je twee verschillende hoeveelheden (bv. 3 en 6 liter) spoelt.
Kan je de installatie (nog) niet vervangen? Verminder dan het spoelvolume door één of meerdere met water gevulde flessen in de spoelbak te leggen. Let wel op dat je het vlotter- en spoelmechanisme niet hindert.Tip 2: neem eerder een (korte) douche dan een bad
Voor een gemiddelde douchebeurt (met een gewone sproeikop) verbruik je zo'n 40 tot 55 liter water. Een ligbad kan meer dan 100 liter water bevatten. Met een douche bespaar je dus heel wat water en energie die nodig is om het water op te warmen.Maar ook de lengte van je douchebeurt heeft een grote impact. Kort douchen scheelt veel: elke minuut kan tot 10 liter of meer verschil maken.
Tip 3: installeer een goede douchekop
Met een waterbesparende douchekop kan je met minder water en hetzelfde comfort douchen. Een goede spaardouchekop moet 40 à 50% water besparen en laat ongeveer 6 à 7 liter per minuut door.
Verwarm je het water met een doorstromer, dan kan het zijn dat je geen spaardouchekop kunt gebruiken. Controleer bij welk debiet de doorstromer aanslaat (= de tapdrempel). Het debiet van de douchekop moet minstens even groot zijn. Bij een te laag debiet slaat de doorstromer immers niet aan.
Tip 4: was met een volle machine
Een halfvolle wasmachine is minder efficiënt en verbruikt meer water per kg was. Wassen met een volle machine is dus de boodschap!
Tip 5: repareer lekkende kranen en stortbakken zo snel mogelijk
Grote (soms onzichtbare) lekken kan je vaststellen door regelmatig de watermeter te controleren (bijvoorbeeld vóór en na een weekendje weg). Andere lekken kunnen klein zijn, maar als je teller 24 uur op 24 doorloopt, worden vele kleintjes snel een grote hoeveelheid.
Tip 6: laat water niet onnodig lopen
Als je de kraan laat lopen bij het tandenpoetsen, ben je al snel 1 à 2 liter water kwijt. Gebruik een beker, dat is zuiniger. Laat ook tijdens het handenwassen en scheren de kraan niet nodeloos open staan.
Tip 7: bruismondstukken op kranen
Door een normale kraan stroomt al vlug 10 à 12 liter per minuut. Voor een wastafel en een keukenkraan volstaat 6 à 8 liter per minuut. Een bruismondstuk (al dan niet gecombineerd met een doorstroombegrenzer) is een ideale besparingsoplossing. Een bruismondstuk brengt lucht in de waterstraal. Het systeem werkt zo dat het waterverbruik daalt terwijl de druk behouden blijft. Het kan eenvoudig op bestaande kranen gemonteerd worden.
Tip 8: beter één grote dan meerdere kleine afwasjes
Een grote afwas is altijd efficiënter en waterzuiniger, of je het nu met de hand of met de vaatwasmachine doet. Kies het gepaste programma: een programma met voorwas of op hoge temperatuur is niet altijd nodig.
Tip 9: met emmer en spons de auto wassen
Als je je auto met de tuinslang wast, heb je ongeveer 150 liter nodig. Met een hogedrukreiniger is dit gemiddeld 5 keer lager. De beste methode blijft natuurlijk de 'goede oude' emmer en spons.
Tip 10: restwater om de planten te gieten
In huis heb je heel wat restwater. Bv. het spoelwater van groenten of water dat je laat lopen tot er warm water uit de kraan komt. Vang het op en geef het aan je planten.
Tip 11: besproei je tuin beperkt en correct
Sproei je tuin alleen als het langdurig droog is. Liever één keer per week een kwartier, dan elke dag vijf minuten: de planten zullen dieper wortelen en minder gevoelig worden voor de droogte. Doe dit best 's morgens of 's avonds; 's middags verdampt de zon immers een groot deel van het water. De bladeren kunnen zelfs verschroeien als ze nat gemaakt worden bij volle zon. Een waterdruppel werkt dan als een vergrootglas. Struiken en planten kan je best water geven met een gieter, zo zie je ook beter hoeveel je verbruikt.
Wees realistisch en verkwist niet nodeloos water voor een groen gazon. Het is normaal dat een gazon al eens geel is in de zomer. Het herstelt zich nadien relatief snel. Kies voor je siertuin inheemse planten; die zijn optimaal aangepast aan ons klimaat. Naar analogie met de natuur, hou je ook best steeds de bodem bedekt. Door 'mulchen' (de bodem bedekken met houtsnippers of grasmaaisel) hou je niet alleen de bodem vochtig maar blijft ook het onkruid weg.
Meer over watervriendelijk tuinieren
Tip 12: installeer waterzuinige toestellen
Als je je oude huishoudelijke toestellen moet vervangen, kies dan voor zowel energiezuinige als waterzuinige toestellen. Wasmachines en vaatwasmachines zijn vaak grote waterverbruikers.
Tip 13: vang regenwater op in een regenton
Het regent vaak en veel in Vlaanderen: tot bijna 200 dagen per jaar. Dat regenwater kan je opslaan in een regenwaterput en gebruiken voor toepassingen in de woning (bv. toilet, wasmachine) en de tuin.
Heb je geen plaats voor een regenwaterput? Dan kan je misschien een regenwaterton plaatsen. Regentonnen vind je in verschillende materialen (plastic, hout, steen,...) en maten.
Tip 14 : optimaliseer je leidingen
Bij nieuwbouw, verbouwingen of vervanging van je leidingen streef je best naar een minimale lengte van de leiding tussen warmwatertoestel en tappunten. Vooral de wachttijd aan het keukentappunt wordt best beperkt. In de keuken worden regelmatig kleine hoeveelheden warm water getapt en is een lange wachttijd vervelend. Korte wachttijden geven niet alleen meer comfort, maar voorkomen ook dat je een extra toestel (elektrische keukenboiler) dient aan te schaffen, die je energieverbruik de hoogte in kan jagen.
Meer over watervriendelijk (ver)bouwen
