Overzicht van het meest recente nieuws en evenementen over grondwater.
De Droogtecommissie roept alle gebruikers van water op om het waterverbruik (uit alle
waterbronnen) maximaal te beperken. De debieten en waterpeilen van waterlopen en
waterwegen zijn laag, op sommige plaatsen zeer laag. Hetzelfde geldt ook voor de
grondwaterpeilen. De voorspelde neerslag van de komende 10 dagen zal de
watervoorraden niet significant herstellen.
De Vlaamse Droogtecommissie kwam vandaag (18 augustus) samen om de droogtesituatie te bespreken. De conclusie is duidelijk: de toestand is kritiek. De commissie roept daarom alle sectoren, overheden en burgers op om hun waterverbruik (uit alle bronnen) maximaal terug te dringen. Bijkomende maatregelen zijn niet uitgesloten als de toestand verslechtert.
Uit de meest recente verbruikscijfers van de Vlaamse waterbedrijven blijkt dat het kraanwaterverbruik de voorbije week rond het gemiddelde van de laatste 5 jaar schommelt. De zeer warme maandag 18 en dinsdag 19 juli zorgen voor een lichte stijging en dat vooral voor de waterbedrijven actief aan de kust, maar er is zeker geen sprake van een piekverbruik.
Vlaanderen lanceert De Grote Stroomversnelling met meer dan 1000 acties voor een betere waterkwaliteit , water vol leven en een evenwichtig watersysteem. De acties maken deel uit van de nieuwe stroomgebiedbeheerplannen en worden de komende 6 jaar overal in Vlaanderen uitgevoerd.
De VMM werkte samen met de Databank Ondergrond Vlaanderen (DOV) om samen met OVAM en het Agentschap Zorg en Gezondheid PFAS-data te delen in de PFAS-verkenner. Op de kaart kan je zien of er in jouw buurt informatie over PFAS aanwezig is. Daarnaast kan je via het geoloket waterkwaliteit de waterkwaliteitsdatabank van de VMM raadplegen. Deze databank wordt voortdurend geactualiseerd, dus ook nadat PFAS-metingen werden uitgevoerd.
De Europese kaderrichtlijn Water is in Vlaanderen omgezet in het decreet Integraal waterbeleid. Die moet zorgen voor een goede toestand van zowel oppervlakte- als grondwater. Om dit te realiseren stelde de Vlaams Regering, op voorstel van de Coördinatiecommissie Integraal Waterbeleid (CIW), op 1 juli laatstleden stroomgebiedbeheerplannen vast voor de volgende zes jaar. De VMM coördineert de werking van de CIW en het VMM-onderzoek vormt de basis voor de beleidsvorming. PFAS is een van die gevaarlijke stoffen die hierbij specifieke aandacht krijgt. Op Europees niveau stuurt de VMM mee aan om de PFAS-problematiek aan te pakken aan de bron.
Op de locaties waar PFAS opdook, moesten de meest acute problemen, risico’s en noden snel gedetecteerd worden. Daarom ondersteunde de VMM gebiedsgericht met een specifiek monitoringscampagne naar PFAS in de omgeving van de Oosterweelwerf. Tegelijkertijd moest de verspreiding van PFAS in het milieu in het algemeen beter in kaart gebracht worden. Daarvoor zette de VMM begin dit jaar ook een grootschalige monitoringscampagne op naar PFAS in oppervlaktewater, grondwater, drinkwater en afvalwater. De expertengroep baseert zich op de resultaten van deze metingen, samen met de kennis van andere instanties, om aanbevelingen te formuleren voor het PFAS-actieplan.
In februari 2020 was er al een PFAS-actieplan voor Vlaanderen opgemaakt, waar ook de VMM aan meewerkte. Na de vaststellingen op de Oosterweelsite stelde de Vlaamse Regering in juni 2021 een onafhankelijke opdrachthouder voor PFAS – Karl Vrancken – voor om het geheel te coördineren. Hij richtte een expertenwerkgroep op en leverde twee tussentijdse rapporten af. Een derde rapport verscheen vorige vrijdag 15 juli. De VMM brengt hier haar expertise in.
Net voor de zomer van 2021 werden bij de werken aan de Antwerpse Oosterweelverbinding PFAS vastgesteld. De stof leidde tot onrust en vragen. De Vlaamse Regering besliste daarom om het onderzoek gecoördineerd aan te pakken met partners en overheidsorganisaties, waaronder ook de VMM. Nu, één jaar later, brengen we in deze thematische nieuwsbrief een overzicht en stand van zaken rond de PFAS-problematiek en vooral de rol die de VMM hierin speelt.
De Vlaamse Milieumaatschappij maakte zopas de nieuwe metingen van de grondwaterstanden bekend. Daaruit blijkt dat in 54% van de meetplaatsen er een lage (36%) of zeer lage (18%) grondwaterstand wordt gemeten. 36% kent een normale grondwaterstand en 10% een hoge of zeer hoge grondwaterstand voor de tijd van het jaar. De meimaand was gemiddeld droger dan normaal, daardoor daalde in 86% van de meetplaatsen het grondwater. Ter vergelijking: op hetzelfde moment vorig jaar stond het grondwaterpeil op 51% van de meetplaatsen laag (23%) tot zeer laag (28%) voor de tijd van het jaar. In het warme voorjaar van 2020 stond het grondwaterpeil zelfs op 64% van de meetplaatsen laag (35%) of zeer laag (29%).