Overzicht van het meest recente nieuws en evenementen over grondwater.
April was een koude, natte maand. De vele regen en lage temperaturen zorgen ervoor dat de grondwaterstanden begin mei in meer dan de helft van de meetplaatsen hoog tot zeer hoog zijn voor de tijd van het jaar. De trend van maart zet zich zo verder. “Regenwater moeten we nu maximaal in de grond laten infiltreren, zeker in gebieden die zich daar perfect toe lenen. Met de Blue Deal werken we hier volop aan met natte natuurprojecten in gans Vlaanderen”, zegt Vlaams minister van omgeving Zuhal Demir.
Twintig Vlaamse steden en gemeenten zullen in de toekomst 70 miljoen liter drink- en grondwater per jaar besparen. Ze realiseren dit door regenwater op te vangen via gemeentelijke infrastructuur en te hergebruiken. Zo benutten ze een enorm potentieel aan regenwater dat anders in de riolering terecht komt. Eind 2022 ontvingen ze hiervoor een toegezegde investeringssteun van de Vlaamse Regering in het kader van de Blue Deal.
Waar een zeer droge maand februari nog voor lage grondwaterstanden zorgde, ziet de situatie er nu helemaal anders uit dankzij een zeer natte maand maart. Begin april zijn de grondwaterstanden in ongeveer de helft van de meetplaatsen hoog tot zeer hoog.
Na een verbetering in januari stelt de VMM nu een daling van het freatische grondwater vast. Op 5 maart vertoonde 82% van de meetplaatsen een lage (29%) tot zeer lage (53%) freatische grondwaterstand voor de tijd van het jaar. Begin februari ging dat maar om 37% van de meetplaatsen. Ook de 14-daags gemiddelde debieten van onze waterlopen dalen t.o.v. een maand geleden. Terwijl er begin februari nog op 60% van de locaties lage tot zeer lage 14-daags gemiddelde debieten voor de tijd van het jaar werden gemeten, gaat het nu over 91% van de meetplaatsen.
Grotere regenwaterputten en meer water dat moet infiltreren: het is één van de vele maatregelen waarmee Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir Vlaanderen beter wil wapenen tegen de droogte en mensen thuis over voldoende water wil laten beschikken. Opvallend: ook het openbaar domein ontspringt niet langer de dans.
Uit nieuwe metingen en berekeningen blijkt dat het freatische grondwater in Vlaanderen de voorbije maand op veel plaatsen gestegen is. Daardoor is er in 42% van de meetplaatsen een normale grondwaterstand en in 21% van de meetplaatsen zelfs een hoge tot zeer hoge grondwaterstand voor de tijd van het jaar.
Op 9 december 2022 lanceerde de VMM nieuwe tools in het Klimaatportaal. Met de IMPACT-tool zie je de invloed van klimaatverandering op grondwater en de hittestress o.b.v. gevoelstemperatuur. Je kan nu inzoomen op wijkniveau en het is gemakkelijker om kaartbeelden te combineren en te delen, en data te downloaden. Je kan ook een overzichtelijke kaartencatalogus raadplegen.
Een doelstelling in de Blue Deal is "water beter vasthouden”. Nieuw instrument “peilbesluit” zal daarbij helpen in vlakke gebieden. Daarmee worden de peildoelstellingen onderbouwd en juridisch bindend gemaakt. Met een goed peilbeheer pakken we verdroging aan en houden we het water zoveel mogelijk vast, rekening houdende met de noden in een gebied.
Naast algemene maatregelen, hebben we een aanpak nodig om erosie sterk terug te dringen in specifieke gebieden. De VMM neemt daartoe initiatieven om samen met andere actoren in partnership op die plaatsen een duidelijk verschil te maken. Erosie moet in de eerste plaats brongericht aangepakt worden.
Welke normen gelden er voor sediment?
Er zijn momenteel geen normen vastgelegd die bepalen hoeveel sediment er mag zijn. In de basismilieukwaliteitsnormen voor oppervlaktewater staat dat er een grenswaarde is voor zwevende stof van 50 mg/l voor 90 % van de meetresultaten. Ter hoogte van de sedimentmeetstations meet de VMM een gemiddelde concentratie tussen de 14 en 30 mg/l (zie rapport sedimentmeetnet 2020). Maar bij intense regenbuien ligt de gemiddelde piekconcentratie van zwevende deeltjes tot wel 360 keer hoger dan deze concentraties.
