Uitstoot PAK's naar lucht door de huishoudens
- Benzo(a)pyreen (BaP) behoort tot de polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK's).
- Verwarming met hout(kachels) is verantwoordelijk voor het merendeel van de uitstoot van BaP.
- De uitstoot door verwarming met steenkool en, in mindere mate, stookolie daalde sterk.
- De transitie naar milieuvriendelijkere manieren van verwarmen en de verjonging van het kachelpark is dé uitdaging voor de toekomst.
Gezondheidseffecten
PAK's komen in ons lichaam terecht via voedsel of door ze in te ademen. Verschillende PAK-verbindingen zorgen voor DNA-schade en zijn daardoor erg kankerverwekkend. De bekendste en meest kankerverwekkende PAK is benzo(a)pyreen, afgekort als BaP.
Doelstellingen
Volgens de Green Deal Huishoudelijke houtverwarming, opgenomen in het Vlaams Luchtbeleidsplan 2030:
Uitstoot 2022 | Doel 2030 | |
---|---|---|
PAK's (t.o.v. 2016) | - 29 % | - 50 % |
Toestand in 2022
De meeste huishoudelijke uitstoot van BaP was afkomstig van de verwarming van woningen:
- Houtverbranding had hierin een aandeel van 95 %
- Steenkool was de tweede belangrijkste bron met een aandeel van 4.3 %
Evolutie
Het gedeelte van de BaP-uitstoot door gebouwenverwarming met hout is toegenomen in de periode 2005-2022:
- Schommelingen tussen opeenvolgende jaren in de uitstoot door verwarming van woningen zijn te verklaren door variabele weersomstandigheden en dus verwarmingsbehoefte.
- Er was wel een duidelijke afname van de uitstoot door verwarming met steenkool, vooral vanaf 2016.
- Het aantal huishoudens met hout als verwarming steeg volgens de Energiebalans Vlaanderen 2005-2022.
- De transitie naar milieuvriendelijkere manieren van verwarmen en het verjongen van het kachelpark is dé uitdaging voor de toekomst.
Hoe pakken we dit aan?
In samenwerking met de sector werd een Green Deal huishoudelijke houtverwarming afgesloten. Deze werd beëindigd in oktober 2022. De publicaties, het voorbereidend onderzoekwerk, de kennisopbouw en andere bereikte resultaten van de Green Deal staan op de website van de Green Deal huishoudelijke houtverwarming. In het vervolgtraject op de Green Deal zullen bijkomende maatregelen vastgelegd worden waarbij vooral ingezet worden op de uitfasering van de oudere en meest vervuilende houtkachels en open haarden. Voor het stoken van hout zijn er een aantal regels en adviezen.
Een volledig overzicht van de maatregelen voor een betere luchtkwaliteit in Vlaanderen vind je in het Vlaams Luchtbeleidsplan 2030. Een bespreking van de voortgang van de maatregelen staat in het voortgangsrapport over het luchtbeleidsplan 2030.