Lekker warm of toch te heet op jouw ‘hitte-eiland’?

Kwetsbaarder

Toenemende temperaturen en hittegolven vormen nieuwe uitdagingen voor onze gezondheid en ons welzijn. Vooral extremen zorgen ervoor dat zowel de natuur als de mens kwetsbaarder worden. Dit betekent bijvoorbeeld dat de waterreserves slinken. In streken waar de temperatuur langzaam stijgt, zullen meer planten- en diersoorten verschijnen die goed tegen de warmte kunnen. De soorten die er niet goed tegen bestand zijn, zullen afnemen of verdwijnen. De natuur verzwakt vooral door droogtestress. Watergebonden soorten zoals amfibieën krijgen het moeilijk door opdrogende poelen. Bomen worden minder weerbaar. Zo heeft een keversoort, de Letterzetter, naaldhoutbestanden aangetast. We moeten er ook rekening mee houden dat bij droogte het brandgevaar overal toeneemt.

Hittegolven zorgen ook voor meer doden onder de bevolking. Kwetsbare mensen zijn vooral de ouderen, baby’s, mensen met een zwakke gezondheid en daklozen.

Intenser in steden

De VMM draagt zijn steentje bij door samen met partners, waaronder het Agentschap Zorg en Gezondheid (AZG), het Koninklijk Meteorologisch Instituut (KMI) en de Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek (VITO), hittegolven in kaart te brengen. Hoe zwaar een hittegolf de samenleving treft, hangt enerzijds af van hoe hoog de temperaturen oplopen, en anderzijds van de duur van de hittegolf. Om de impact van hittegolven te beperken, komt het er op aan om onze omgeving en onszelf weerbaarder te maken tegen deze veranderingen. Hittegolven treden vaker en ook intenser op in steden, in vergelijking met het platteland. Daarom wordt al enkele jaren gemeten in Brugge, Gent, Brussel, Antwerpen, Lier en Hasselt en is er telkens ook een meetpunt in meer landelijk gebied buiten de stad om de metingen mee te kunnen vergelijken. Door de keuze van deze steden is er rekening gehouden met geografische spreiding en met een variatie in het inwonersaantal van de stad. De VMM meet in Brugge, Lier, Hasselt en in het buitengebied van Lier, namelijk in Ranst.

Minder verharding en meer groen

Via hitteplannen moet het stedelijk hitte-eiland verholpen worden. Zo geeft onderzoek aan dat minder verharding en meer groen in de stad het hitte-eilandeffect kunnen verminderen. Er zal, in samenwerking met verschillende instanties, sterk worden ingezet op maatregelen voor de kwetsbare groepen.

Kom je onderweg een meetstation tegen, scan dan eens de QR-code met je smartphone. Als je scant kom je bij de indicator terecht van de VMM. Die geeft informatie over de duur en de ernst van de gemeten hittegolven in Vlaanderen. Je vindt er meetwaarden terug in cijfers en grafieken.

Meer info op de indicatorfiche 'hitte-eilanden in steden'