Voor het eerst inzichten in de aanvoer van ammoniak uit lucht
Nieuwe ammoniakmetingen
Om de aanvoer van stikstof uit de lucht te bepalen, gebruikt de VMM een combinatie van metingen en berekeningen (modellen). De VMM meet al lang hoeveel stikstof er uit de lucht valt via regen. Sinds eind 2021 meten we ook de aanvoer van ammoniak tijdens droge periodes in twee natuurgebieden, namelijk op de Mechelse Heide en in het Grenspark Kalmthoutse Heide.
Eerste meetresultaten bevestigen berekeningen
De resultaten van het eerste meetjaar bevestigen dat er een aanzienlijke hoeveelheid ammoniak neerslaat uit de lucht op de heide.
Op de Mechelse Heide (Maasmechelen) is in 2022 een droge depositie van ammoniak gemeten van 3,1 kg stikstof per hectare per jaar. In het Grenspark Kalmthoutse Heide (provincie Antwerpen) is 5,2 kg stikstof per hectare per jaar gemeten. Deze metingen zijn gelijkaardig aan de berekende ammoniakdepositie op deze locaties in 2021. Met die resultaten kunnen we de modellen voor stikstofdepositie nog beter controleren en meten we veranderingen in de tijd.
Wat is ammoniak?
Ammoniak is een kleurloos gas dat bestaat uit stikstof en waterstof. Na omzetting tot ammoniumzouten kan het zich over grote afstanden verspreiden. Ammoniak heeft nadelige effecten op de vegetatie: het wordt rechtstreeks opgenomen door de bladeren van planten en draagt bij aan verzurende en vermestende depositie. Stikstof is een essentiële voedingsstof, maar te veel stikstof heeft negatieve effecten op natuurlijke ecosystemen. De uitstoot van ammoniak veroorzaakt ook fijn stof wat nadelige gezondheidseffecten veroorzaakt voor de mens.
Stikstof: nefast voor de biodiversiteit
Te veel stikstof vermindert de waterkwaliteit en de biodiversiteit. Veel planten verkiezen een voedselarme bodem. Dat is ook zo voor heide. Bij een overmaat aan stikstof worden de vele typische, vaak zeldzame heidesoorten verdrongen door een beperkt aantal grassoorten. Daardoor verdwijnen ook zeldzame planten en dieren. Andere factoren zoals invasieve soorten en de klimaatverandering versterken dit nog.