Uitstoot ammoniak (NH₃)
- Landbouw veroorzaakt merendeel van de uitstoot, hoofdzakelijk door de veeteelt.
- Er is een daling met 16 % ten opzichte van 2005, voornamelijk dankzij een emissiedaling in de veeteelt.
- Maatregelen blijven nodig om doel 2030 uit het Stikstofdecreet te halen.
Gezondheidseffect & Natuurimpact
Ammoniak (NH3) draagt bij tot:
- De vorming van secundair fijn stof, wat schadelijk is voor de gezondheid.
- Verzuring en vermesting: stikstofdepositie vermindert de plantendiversiteit en maakt planten gevoeliger voor stress door bv. droogte en insecten.
- Daling van de kwaliteit van het grondwater door uitspoeling van nitraat en metalen.
Doelstellingen
Toetsing aan het Stikstofdecreet toont dat de uitstoot daalde met 9 % in de periode 2015-2022. Maatregelen blijven dan ook nodig om de doelstelling tegen 2030 uit het Stikstofdecreet (40 % afname t.o.v. 2015) te halen.
| Uitstoot 2022 | Doel 2030 | |
|---|---|---|
| NH3 (t.o.v. 2015) | - 9 % | - 40 % |
Toestand in 2022
Het overgrote deel van de uitstoot (95 %) was te wijten aan de landbouw:
- De veeteelt was goed voor 87 % van de totale Vlaamse uitstoot, vooral door rundvee- en varkensstallen.
- Mestverwerking en kunstmest veroorzaakten samen 8 % van de Vlaamse uitstoot.
De andere sectoren hadden een aandeel van maximaal 2 % in de Vlaamse uitstoot.
Evolutie
De totale NH3-emissie in Vlaanderen nam af met 16 % in de periode 2005-2022:
- Het grootste deel van de daling van de uitstoot werd gerealiseerd in de veeteelt door de vermindering van het aantal runderen en vooral varkens, de verhoogde voederefficiëntie, de invoering van emissiearme stallen en de emissiearme aanwending van dierlijke mest.
- Het effect van de emissiereducerende maatregelen werd echter deels gecompenseerd door een aanzienlijke toename van het pluimvee. De daling van de uitstoot t.o.v. 2005 bleef dan ook eerder beperkt.
- De daling van de NH3-uitstoot in 2022 t.o.v. 2021 is voornamelijk toe te schrijven aan een forse daling van het aantal varkens.
Hoe pakken we dit aan?
De landbouw veroorzaakt het merendeel van de ammoniakuitstoot. Volgende maatregelen uit het Vlaams Luchtbeleidsplan 2030 dragen bij tot een vermindering van de uitstoot:
- Elektronisch monitoringssysteem op bestaande en nieuwe luchtwassers.
- Hoger verwijderingsrendement bij nieuwe luchtwassers.
- Toepassen van de meest efficiënte technieken voor emissiearme aanwending van mengmest op akkerland.
- Betere voorschriften voor het gebruik van ureum als kunstmest.
Een bespreking van de voortgang van de maatregelen staat in het voortgangsrapport over het luchtbeleidsplan 2030.
Het stikstofbeleid (Stikstofdecreet) omvat extra maatregelen om de uitstoot van stikstof terug te dringen, waaronder de verdere inzet op emissiearme stallen en afbouw van de veestapel.
Meer informatie