Overzicht van het meest recente nieuws en evenementen over de luchtkwaliteit in Vlaanderen.
De VMM lanceert een aantal nieuwe ontwikkelingen die burgers en lokale besturen nauwer betrekken bij het verbeteren van de lokale luchtkwaliteit. Zo breiden we de mogelijkheden van het ‘Samen voor Zuivere Lucht’-dataportaal uit en werken we aan nieuwe, toegankelijke meetinstrumenten en visualisaties. In Herzele brengen we dat in de praktijk door burgerwetenschappers de effecten van de ingevoerde schoolstraat te laten nagaan, in overleg met het gemeentebestuur. Dat vergroot niet alleen het draagvlak, maar ook de impact van het gevoerde beleid.
In juni 2021 brak de PFAS-crisis los. Buurtbewoners werden blootgesteld aan PFAS door een zware PFAS-vervuiling in de bodem en het water in een groot gebied rond de 3M-fabriek in Zwijndrecht. De stoffen verspreidden zich vooral door uitstoot in de lucht en depositie of neervallend stof in de omgeving.
Stikstof is een van de basisbouwstenen van levende organismen en komt van nature voor in de bodem, in het water en in de lucht. Door toedoen van de mens, bijvoorbeeld door de verbranding van fossiele brandstoffen of door het gebruik van grote hoeveelheden mest, wordt er extra stikstof toegevoegd aan de lucht onder de vorm van stikstofoxiden en ammoniak. Dat wordt stikstofemissie genoemd. Deze stikstof komt in de bodem, het water en op de planten terecht via depositie. Te veel stikstof in het milieu is schadelijk voor plant, dier en mens.
De VMM houdt de luchtkwaliteit in het oog met meetstations verspreid over Vlaanderen. In sommige gebieden voert de VMM extra metingen uit door een lokale problematiek of op vraag van het lokale bestuur. Een van de gebieden die de VMM nauw opvolgt, is Hoboken.
De VMM is partner van het Europese COMPAIR-project, dat via burgerwetenschap data verzamelt rond verkeersstromen en luchtkwaliteit. In het project helpt de VMM lokale besturen om luchtkwaliteitssensoren te kiezen en burgers om met de sensor gemakkelijk de luchtkwaliteit in hun buurt te meten
Luchtvervuiling heeft een grote impact op onze gezondheid en de natuur. Daarom volgt de VMM de evolutie van de uitstoot van vervuilende stoffen van nabij op. Voor de meeste vervuilende stoffen daalde de uitstoot sterk tijdens de voorbije decennia. In coronajaar 2020 daalde de uitstoot nog sterker. Door afgezwakte coronamaatregelen zien we dat er in 2021 een lichte stijging is ten opzichte van 2020. De trend op lange termijn blijft wel dalend. Bovendien halen we (bijna) alle uitstootdoelstellingen die zijn vastgelegd in het Vlaams luchtbeleidsplan.
In het kader van het Europese Horizon 2020-project COMPAIR start in Herzele een proefproject met de implementatie van een schoolstraat. De gemeente zal het effect van de inrichting van de schoolstraat op het verkeer en de luchtkwaliteit meten.
Met LIFE CityTRAQ start een internationaal project waarbij de VMM met vijf Europese partners samenwerkt rond een betere lokale luchtkwaliteit. Dat gebeurt aan de hand van verkeerstellingen en luchtkwaliteitsmetingen. Een screening- en scenariotool zal lokale besturen helpen om maatregelen uit te werken die de lokale luchtkwaliteit verbeteren.
In het voorjaar van 2021 liet Port of Antwerp-Bruges de uitstoot van voorbijrijdende voertuigen in en rond de haven meten met remote sensing. De metingen bevestigden de studieresultaten van de VMM dat een kleine groep voertuigen door defect of fraude een groot deel van de schadelijke stoffen uitstoot. Via remote sensing kunnen controleurs de probleemgevallen die veel te veel stikstofoxiden en roet uitstoten gemakkelijker aanpakken. Zo kunnen we gericht en doeltreffend actie ondernemen om de luchtkwaliteit te verbeteren.
De VMM vernieuwde het dataportaal “Samen Voor Zuivere Lucht” dat officiële fijnstofmetingen en sensormetingen door burgers bundelt. Je kan er nu veel meer informatie over metingen in je buurt vinden. Zo maken we de inspanningen van Vlaamse burgerwetenschappers nog waardevoller en wordt het nog gemakkelijker om naar je lokale luchtkwaliteit te kijken.
