Jaargemiddelde temperatuur (1833-2022)

Doelstellingen

• Mondiale jaargemiddelde temperatuur mag maximum 2 °C stijgen ten opzichte van de pre-industriële periode 1750-1799 (VN Klimaatverdrag).
• Klimaatakkoord van Parijs streeft zelfs naar maximaal +1,5 °C mondiaal ten opzichte van het pre-industriële tijdperk.

Toestand

• De 25 warmste jaren sinds het begin van de metingen in Ukkel (1833) liggen allemaal in de periode 1989-2022.
• 2022 liet zelfs net als 2020 een absoluut record optekenen, met een jaargemiddelde temperatuur van 12,2 °C in ons land. De top 4 van recordjaren wordt vervolledigd door 2018 en 2014, beide met een jaargemiddelde van 11,9 °C.

Evolutie

• Mondiaal nam de gemiddelde omgevingstemperatuur van de lucht toe met ruim 1,1 °C tussen 1850 en 2022 (eerste figuur; tienjaargemiddelde). Daarmee werd al ruim de helft van de marge tot de stabilisatiedoelstelling van 2 °C ingenomen.
• Boven het Europese landoppervlak is de temperatuur nog sterker gestegen dan het mondiale gemiddelde: het voortschrijdend tienjaargemiddelde bevindt er zich inmiddels 2,0 °C boven de pre-industriële referentie (eerste figuur). In België gaat het nog sneller en hoger.
• Statistische analyse van de jaargemiddelde temperatuur in Ukkel geeft aan dat de temperatuur significant stijgt sinds eind 19^de eeuw. Halverwege de 20^ste eeuw viel de stijging bijna stil, maar sinds de jaren 60 van de vorige eeuw ging de temperatuur steeds sneller stijgen. Sinds eind jaren 90 blijft de stijging nu aanhouden aan +0,4 °C per decennium, wat overeenkomt met circa 1 °C extra per periode van 25 jaar. Inmiddels ligt de trendlijn van de jaargemiddelde temperatuur in Ukkel al 2,8 °C hoger dan in de pre-industriële periode (tweede figuur).

Meer informatie

• Over doelstellingen en referentieperiodes
• Invloed van de mens op de mondiale temperatuur
• Invloed verstedelijking op omgevingstemperatuur
• Ruimtelijke temperatuurpatronen
• Klimaatportaal Vlaanderen: fijnmazige kaarten ondersteund door kerncijfers & grafieken per gemeente en heel Vlaanderen over de klimaattoestand (temperatuur, neerslag, verdamping, wind), de effecten ervan (hittestress, droogte, wijzigende grondwaterstanden, wateroverlast, overstromingen, zeespiegelstijging) en de gevolgen (getroffen personen, gebouwen, ecosystemen en landbouwteelten). En dit zowel voor het huidige klimaat als voor de mogelijke klimaatverandering tot 2100.
• Klimaatrapport 2015: Aan de hand van scenario’s worden de verwachtingen tot 2100 beschreven en antwoorden geformuleerd op vragen als: Welke gevolgen heeft de klimaatverandering voor Vlaanderen? En hoe kunnen we ons tijdig aanpassen om de effecten van klimaatverandering op te vangen?